Optymalizacja produkcji. Jak wykorzystać nowoczesne oprogramowanie?

Optymalizacja produkcji wcale nie jest zarezerwowana tylko dla dużych firm! Wręcz odwrotnie: w warunkach nasilonej konkurencji szczególnie powinni zainteresować się nią również mali i średni przedsiębiorcy (MŚP). W poszukiwaniu rynkowych przewag szczególnie warto zwrócić uwagę na nowoczesne technologie – takie jak chociażby oprogramowanie MES (Manufacturing Execution System). 

Co to jest optymalizacja produkcji? 

Wydawałoby się, że optymalizacja produkcji to powszechnie rozumiany w branży termin – często jednak intuicyjnie. Jak zatem go definiować? W pewnym skrócie można powiedzieć, że optymalizacja produkcji to proces usprawniania różnych aspektów działalności produkcyjnej w celu: 

  • zwiększenia wydajności zakładu produkcyjnego, 
  • zmniejszenia kosztów, 
  • poprawy jakości i szybkości realizacji zamówień. 

Co obejmuje taki proces? Najczęściej rozpoczyna go analiza aktualnego stanu, czyli obecnie stosowanych w firmie metod pracy. Taka analiza stanowi fundament modyfikacji – zmian dotyczących organizacji procesów, zaangażowania pracowników, wykorzystania zasobów (jak np. maszyny) i materiałów. Co bardzo ważne, optymalizacja produkcji nie jest jednorazowym działaniem, tylko – jak już zostało to wskazane – procesem. Wymaga on regularnej rewizji stosowanych w danym zakładzie rozwiązań w celu nieustannej budowy przewagi konkurencyjnej. 

Dlaczego warto zainteresować się optymalizacją produkcji? 

Jedną z największych przewag małych i średnich przedsiębiorstw jest ich elastyczność – stosunkowo łatwo mogą dostosować się do specyficznych wymagań swoich klientów. Nie są one jednak w stanie konkurować z dużymi firmami pod względem skali produkcji, która sprzyja chociażby redukcji jednostkowych kosztów. Przedsiębiorstwa MŚP, pozbawione efektu skali, muszą szukać oszczędności na inne sposoby – chociażby właśnie poprzez optymalizację swojej produkcji. 

Optymalizacja produkcji nie prowadzi wyłącznie do bieżących korzyści związanych z obniżeniem kosztów. To także inwestycja w lepsze doświadczenie klienta – zarówno poprzez krócenie czasu realizacji zamówień, jak i poprawę jakości produktów i usług. Optymalizacja produkcji służy zatem również budowie dobrych – opartych na obopólnym zaufaniu i zadowoleniu – relacji biznesowych. 

Jak rozpocząć optymalizację produkcji? 

Pierwszym krokiem w kierunku optymalizacji produkcji powinna być dokładna analiza obecnych procesów produkcyjnych. Celem tej analizy jest przede wszystkim identyfikacja wąskich gardeł”, powiązanych np. z: 

  • przestojami pracy maszyn, 
  • relacjami z dostawcami i podwykonawcami, 
  • wykorzystaniem siły roboczej. 

Następnie, na podstawie zebranych danych, należy określić cele optymalizacji i wybrać odpowiednie metody ich realizacji. Jedną z nich może być wdrożenie odpowiedniego oprogramowania do zarządzania produkcją. 

Rola oprogramowania MES w optymalizacji produkcji 

Oprogramowanie MES (Manufacturing Execution System) może odegrać kluczową rolę w optymalizacji produkcji. W jaki sposób? Przede wszystkim poprzez kompleksowe wsparcie w zarządzaniu i monitorowaniu procesów produkcyjnych, również pod względem ich kosztów. Przykład? Zbierane informacje o faktycznym czasie realizacji operacji czy zlecenia umożliwia porównanie z zaplanowanymi normami – dzięki temu możliwe jest szybkie wychwycenie wąskich gardeł i uwzględnienie zwiększonych kosztów w planowanych kosztach czy wskazanych klientowi terminach. Optymalizacje mogą dotyczyć również organizacji potrzebnych od produkcji materiałów i dokładniejszego wyznaczania kosztów materiałowych. 

Systemy MES, takie jak qcadoo MES, umożliwiają zbieranie danych z różnych etapów produkcji, ich analizę oraz wygodną prezentację. To wszystko jest niezbędne do podejmowania szybkich i trafnych decyzji operacyjnych – informacja to podstawa. Dzięki temu możliwe jest nie tylko identyfikowanie bieżących problemów (np. związanych z nieterminowym dostawcą czy przestojach), ale również przewidywanie potencjalnych przeszkód i planowanie działań zapobiegawczych (np. poprzez tzw. predykcyjną konserwację sprzętu).  

Czy to wszystko? Otóż nie. Oprogramowanie MES wspiera również optymalizację produkcji poprzez zarządzanie kontrolami jakości. Systemy te umożliwiają także lepszą koordynację między działami produkcyjnymi, logistycznymi i administracyjnymi, co jest kluczowe dla sprawnego przepływu pracy i szybkiego reagowania na zmieniające się potrzeby. Więcej na temat funkcji systemu MES przeczytasz w tym miejscu. 

Optymalizacja produkcji – podsumowanie

Decyzja o wdrożeniu systemu MES w zakładzie produkcyjnym ma wiele pozytywnych następstw. W ten sposób firma zdobywa nie tylko narzędzie do monitorowania produkcji, ale i fundament dla budowania bardziej inteligentnych, zwinnych i efektywnych operacji produkcyjnych. Poprzez integrację danych z całego przedsiębiorstwa oferuje ono pełniejszy obraz jego działalności, umożliwiając precyzyjne planowanie, prognozowanie i optymalizację na każdym etapie procesu.  

Optymalizacja produkcji to niezbędne działanie dla małych i średnich przedsiębiorstw, które chcą utrzymać konkurencyjność i adaptować się do zmieniających się, nie zawsze na korzyść małych graczy, warunków rynkowych. Przewaga technologiczna, również w zakresie software’u, to inwestycja, która przynosi długoterminowe korzyści i umożliwia osiągnięcie wyznaczonych celów. Oprogramowanie MES stanowi znaczące ułatwienie na tej drodze: przyczynia się do usprawnienia procesów produkcyjnych, zwiększenia ich efektywności, a zatem i obniżenia kosztów.